یکی از قهرمانان تخیلی چخوف – استاد پزشکی – روش خاصی برای کسب بینش در مورد مردم داشت. او خواسته‌ها و آرزوهای آن‌ها را در نظر می‌گرفت. او می‌گوید:
به من بگو که چه می‌خواهی، و من به تو می‌گویم که کیستی
درست مانند استادان هنر یا نویسندگان، روانشناسان نیز مدت‌ها اسیر چرایی و چگونگی رویاهای ما شدهاند. بیش از دو دهه است که گابریل اوتینگن، روانشناس NYU، مکانیسم‌های عجیب و غریب تحقق آرزوها، از آغاز تا تحقق را مورد بررسی قرار داده است. به نظر می‌رسد داستان هر آرزویی حول سفر چهار قهرمان اصلی می‌چرخد: رویاپرداز، رویا، فانتزی و مانع. پس‌زمینه‌ای که این قهرمانان داستان در حال سفر درون آن هستند، یک تابلو فرش از بی‌شمار صورت فلکی شرایط بیرونی و درونی‌ست.
اوتینگن و همکارانش با مطالعه روی هزاران شرکت‌کننده دریافتند که مردم هنگام آرزو کردن، یکی از این الگوهای شناختی خودتنظیمی را دنبال می‌کنند:
- بسیاری از ساعات دلپذیر را در تخیلات مثبت بگذرانند و خود را در حال تحقق رویاهای خود ببینند. (افراط)
- در مورد همه موانع احتمالی که بین آن‌ها و رویاهایشان وجود دارد، فکر کنند. (سکنی)
- ابتدا درباره آینده مورد نظر خود تخیل کنند، سپس موانع را کشف کنند. (تضاد ذهنی)
- ابتدا موانع را کشف کنند، سپس درباره آینده مورد نظر خیال‌پردازی کنند. (تضاد معکوس)
Table of Contents
خیالات مثبت به عنوان شمشیر دو لبه
همه ما رویاپردازان، رویاهایمان را به واقعیت تبدیل می‌کنیم. شاید به همین دلیل است که یکی از بزرگترین شگفتی‌های اوتینگن این بود که بفهمد این خیال‌پردازی‌های مثبت دقیقاً چه کاری با افرادی انجام می‌دهد که به آن علاقه‌مند شدهاند. داده ها واضح بودند: همان تصاویری که به ما اجازه می‌داد عملاً در امیال قلب خود زندگی کنیم، تأثیرات موثری بر تحقق آن‌ها داشت.
اوتینگن می‌گوید: “در ابتدا، ما از دیدن این گرایش آنقدر شگفت زده شدیم که فکر کردیم باید اشتباه کرده باشیم.” تنها پس از تکرار مداوم مطالعات با نتایج مشابه، اوتینگن و همکارانش تشخیص دادند که با پدیده‌ای واقعی روبرو شدهاند.
خیال‌پردازی در مورد یک خواسته مانع رسیدن به خواسته می‌شود؟
فرض کنید آرزوی دیرینه شما انتشار کتاب است. وقتی تصور می‌کنید که پرفروش‌ترین کتاب شما در دستان شماست، در حالی که در برابر تماشاگران تشویق‌کننده ایستاده‌اید و جایزه‌ای را برای موفقیت ادبی خود دریافت می‌کنید، در حالی که خبرنگاران برای پرسیدن سوالات شما در صف ایستاده‌اند، “دستیابی ذهنی” به خواسته خود را تجربه می‌کنید. در ذهن خود، شما قبلاً پاداش رسیدن به رویای خود را تجربه کرده‌اید. این شبیه سازی مجازی از تحقق می‌تواند یک اثر آرامش‌بخش داشته باشد، و باعث می‌شود افراد انرژی و تلاش کمتری را که در واقع برای تبدیل خواسته‌های آن‌ها به واقعیت نیاز دارد، اعمال کنند.
اوتینگن و همکارانش این فرضیه را آزمایش کردند. درواقع، شرکت‌کنندگانی که خیال‌پردازی‌های مثبتی راجع به بردن پول زیاد انجام داده‌اند، از نظر مالی سیر شدهاند و تصمیم گرفته‌اند از پاداش فوری برای پاداش بزرگتر در آینده صرف نظر کنند. ظاهراً پس از چشیدن طعم برنده شدن جایزه در تخیلات خود و دستیابی ذهنی به آینده دلخواه خود، آنقدرها نگران دریافت پول از آزمایشگران در آن زمان نبودند.
چرا تضاد ذهنی می‌تواند به شما در رسیدن به آرزوهایتان کمک کند؟
چگونه می‌توانیم “مشکل” تضاد بین تخیلات مثبت و تمایل آن‌ها برای تضعیف انگیزه‌مان را جبران کنیم؟
این‌جاست که تضاد ذهنی ظاهر می‌شود!
اوتینگن می‌گوید: “برای بیرون آوردن مردم از تخیلات خود و دادن انرژی به آن‌ها برای پیگیری رویاهایشان، متوجه شدیم که باید به آن‌ها چند دوز واقعیت را بدهیم.”
این به شکل آینه‌ای ایجاد شد که مردم می‌توانستند خودشان را که مانع خواسته‌های آن‌ها می‌شد، تشخیص دهند. وقتی یک فانتزی مثبت درمقابل موانع داخلی مرتبط قرار می‌گیرد، ارتباطی برقرار می‌شود که آینده مطلوب را با واقعیت و واقعیت (مانع) را با رفتار مناسب برای غلبه بر آن پیوند می‌دهد. به گفته اوتینگن، این فرآیند غیرآگاهانه می‌تواند با ایجاد انگیزه در افراد برای ایجاد اهداف، برنامه های مناسب برای حرکت در میان موانع گذشته و تعقیب خواسته‌ها، به تولید انرژی کمک کند. اگر انتظارات از موفقیت زیاد باشد، مردم متعهد می‌شوند که به خواسته‌های خود برسند. اما اگر آن‌ها کم باشند، خواسته‌ها کنار گذاشته می‌شود یا به تعویق می‌افتد.
آرزو، نتیجه، مانع، برنامه
Wish Outcome Obstacle Plan یا WOOP یکی از گسترده‌ترین روش‌های تحقق آرزوهاست که از تحقیقات اوتینگن نشأت گرفته است. WOOP یک استراتژی ذهنی مبتنی بر علم است که افراد می‌توانند از آن برای یافتن و برآوردن خواسته‌های خود، تنظیم اولویت‌ها و تغییر عادات خود استفاده کنند.
WOOP در عمل تضاد ذهنی است. این فضایی‌ست که چهار قهرمان داستان دور هم جمع می‌شوند تا قبل از شروع سفر یکدیگر را بشناسند. اوتینگن WOOP را “عامل تغییر” می‌نامد.
اوتینگن، که از WOOP برای انجام بسیاری از کارها استفاده کرده است، می‌گوید: “اگر چیزی را در جهان می‌خواهید، چیزی که چالش برانگیز است اما امکان‌پذیر است، WOOP به شما چارچوبی می‌دهد تا خیالات مثبت خود را به واقعیت تبدیل کنید.”
با خواسته‌ها و موانع خود آشنا شوید
کاوش عمیق از موجودی آرزوهای ما از طریق ابزارهایی مانند WOOP می‌تواند بینش خارق‌العاده ای در مورد خود ما ارائه دهد.
به عنوان مثال، پشت رویاهایتان را ببینید، به احتمال زیاد با برخی نیازهای روانی روبرو می‌شوید.
اوتینگن و همکارانش این پدیده را در یک سری مطالعات مشاهده کردند. در یک آزمایش، آن‌ها از شرکت کنندگان خواستند تا قبل از مراجعه به آزمایشگاه خود، مایعات نخورند. نیمی از شرکت کنندگان آب دریافت کردند و نیمی دیگر تشنه ماندند. نتایج نشان داد که تخیلات مثبت کسانی که تشنه نگه داشته می‌شوند حول رفع تشنگی است. از سوی دیگر، کسانی که مجاز به نوشیدن بودند، در مورد رویدادهای غیر مرتبط با آب خیال می‌کردند.
نتایج مشابهی با آزمایشاتی که با نیازهای روانی انجام شده بود به دست آمد.
وقتی نیاز به معنا را القا کردیم، مردم شروع به خیال‌پردازی مثبت برای یافتن شغلی معنی‌دار کردند. اوتینگن می‌گوید، وقتی نیاز به ارتباط را القا می‌کردیم، مردم تصور می‌کردند که با دوستان و خانواده دور هم جمع شدهاند. بنابراین، تخیلات اغلب بیانگر چیزی‌ست که ما نداریم.
به جز درک عمیق‌ترین نیازهای ما، بررسی خواسته‌های ما همچنین می‌تواند ما را با مقاومت درونی که مانع تحقق آن‌ها می‌شود مواجه کنیم. نگاه کردن به پشت آن‌ها نیز ممکن است تلاشی چشم‌نواز باشد.
پشت موانع اغلب احساسات، باورهای غیرمنطقی، عادات بد یا معضلات قدیمی وجود دارد که سال‌هاست با خود حمل می‌کنیم.” بنابراین، توصیه اوتینگن این است که “مدتی را در کنار خواسته‌های خود بگذرانید. توجه کامل خود را به آن‌ها معطوف کنید و با دقت گوش دهید – با قلبی باز.
– گابریل اوتینگن
اوتینگن توضیح می‌دهد: “5 تا 10 دقیقه سکوت کنید و یک سوال از خود بپرسید: من واقعاً چه می‌خواهم؟ آرزویی را پیدا کنید که برای شما عزیز است، در هر حیطه‌ای که باشد. نکته اصلی این است که این سوال را بپرسید و با حوصله پاسخ را احساس کنید. اغلب، مردم نمی‌دانند چه می‌خواهند یا به آن‌ها گفته می‌شود که چه می‌خواهند. به یاد داشته باشید، شما متخصص زندگی خود هستید. شما نیازها و خواسته‌های خود را دارید. به تخیلات مثبت خود توجه کنید. آن‌ها اهمیت حیاتی دارند زیرا به عمل جهت می‌دهند. آن‌ها آینده مطلوبی را نشان می‌دهند، جایی که می‌خواهید بروید و جایی که می‌خواهید باشید.”
“هنگامی که آرزویی داشتید و به آن رسیدید، احساس کنید که در آنجا چه احساسی داشتید. خوشحال هستید؟ راحت شده‌اید؟ بهترین نتیجه را مشخص کرده و تجربه‌ای که داشتید را در ذهن خود به وضوح تصور کنید. فقط در این صورت، به سراغ مانع بروید – آنچه در شما وجود دارد درمقابل راه تحقق خواسته خودتان چیست؟ سعی کنید این سطح را بشکنید و عمیق‌تر بروید تا دریابید چه چیزی پشت مانع شما قرار دارد. ممکن است متوجه شوید آنچه فکر می‌کردید شما را از تحقق خواسته شما باز می‌دارد، آن‌طور که همیشه فکر می‌کردید خارجی نبوده است، بلکه یک مقاومت داخلی‌ست. بسیار مفید است که در مورد آنچه واقعاً بین شما و رویاهایتان قرار دارد، شفاف سازی کنید، زیرا به شما کمک می‌کند راه‌های غلبه بر موانع خود را ارزیابی کنید. همچنین می‌تواند به شما کمک کند تشخیص دهید که عبور از موانع در حال حاضر بسیار پرهزینه است. اما اگر احساس می‌کنید موانع قابل عبور است، به شما این انگیزه را می‌دهد که بهانه‌ها را کنار گذاشته، از خیال خارج شوید و به دنبال رویاهایتان بروید.”
همانقدر که شادی و تحقق را در پایان سفر آرزوهای خود پیش‌بینی می‌کنیم، ما از ارزش‌هایی که در طول راه با شجاعت و صبر، خلاقیت و انعطاف‌پذیری، نیت خوب و دلسوزی به خود، به آن‌ها برخورد می‌کنیم، چشم‌پوشی می‌کنیم. بنابراین، شاید بزرگترین پاداش در ازای دنبال کردن رویاهایمان این است که بتوانیم رابطه خود را با خودمان تقویت کنیم.
